S.M.A.R.T Hedef Nedir?

Bir proje geliştirirken bireysel veya ekip olarak dikkat etmeniz gereken en önemli noktalardan biri hedefi S.M.A.R.T hale getirmektir. Peki nedir bu S.M.A.R.T hedef?

S.M.A.R.T hedef projenin amacının olabildiğince net hale getirilmesidir. Bunun için yapmanız gereken kendinize veya ekibinize doğru soruları sormaktır.

S.M.A.R.T’ın açılımı

S.M.A.R.T Ne Demek?

Öncelikle S.M.A.R.T’daki harflerin ne anlam ifade ettiğine bakmakta fayda var.

Spesific (Özel): Hedefin özellikleri olabildiğince açık şekilde tanımlanmalıdır.

Measurable (Ölçülebilir): Hedefe ulaşılıp ulaşılmadığını ölçerken yararlanılacak kriterler en başlan belirlenmelidir.

Achievable (Ulaşılabilir): Hedef istenilen konu ile alakalı ve ulaşılabilir olmalıdır. Çünkü ulaşılması zor veya hayali hedefler motivasyon düşürmektedir.

Relevant (Uygun): Belirlenen hedef sizin veya organizasyonunuz için uygun olmalıdır. Yoksa hedefe olan inanç düşük olacaktır.

Time (Zaman): Belirlenen hedefin başlangıç ve bitiş zamanı olmalıdır. Gerçekçi bir başlangıç zamanı konulmayan hedeflerin başlangıç zamanı sürekli ertelenmektedir. Aynı şekilde bitiş zamanı belirlenmediği takdirde projenin bitirilmesi de uzun süre boyunca ertelenmektedir.

S.M.A.R.T Hedef içi Kendinize Sormanız Gereken Sorular

S.M.A.R.T hedef oluştururken aşağıdaki soruları kendinize veya ekibinize sorabilirsiniz.

• Projeye kim/kimler dahil olacak?
• Biz ne istiyoruz?
• Projeyi nerede yapacağız?
• Projeye ne zaman başlayacağız ve bitireceğiz?
• Bu proje için bizim hangi araç gereçlere veya hangi bilgi birikimine/yetkinliklere ihtiyacımız var?
• Bu projeyi neden yapıyoruz, bize faydası ne olacak?

Soruları kısaca N3H1K1(NEHİKİ) olarak da hatırlayabilirsiniz. Kim, ne, nerede, ne zaman, hangi ve neden soruları sizin hedefinizi olabildiğince S.M.A.R.T hale getirmenize yardımcı olacaktır. Hedefinizi S.M.A.R.T hale getirmek için başka sorularda sorabilirsiniz.

Bireysel veya ekip olarak hedefinizin özelliklerini açık şekilde tanımlamak için “biz ne istiyoruz?” sorusunu birden fazla sormanız gerekebilmektedir. Kısacası bu kısmı 5 Neden Analizi gibi düşünebilirsiniz. Aynı zamanda kendinize soracağınız “biz ne istiyoruz?” sorusu hedefinize ölçülebilir kriterler eklemenize yardımcı olacaktır.

Belirlediğiniz hedefin ulaşılabilir ve uygun olup olmadığını anlamak için “hangi araç gereçlere ve hangi bilgilere/yetkinliklere ihtiyacımız var” ve ”biz bunu neden yapıyoruz” sorularını sormak size yardımcı olacaktır. Eğer bireysel veya ekip olarak hedefiniz için ihtiyaç duyulan yetkinliğe ve araç gereçe sahip değilseniz, o hedef sizin için ulaşması zor bir hedef demektir.

Ek olara projenizi ne amaçla yaptığınız projenin başarısı konusunda önemli bir etkendir. Daha önceden yazdığım Manipülasyon Matrisi yazımda bu konuya değenmiştim. Bu yazıdan sonra Manipülasyon Matrisi yazımı okumunazı tavsiye ederim.

Projenizin zamanını belirlemek için de “ne zaman başlayacağız ve ne zaman bitireceğiz” soruları size ve organizasyonunuza yol gösterici olacaktır.

Oyunlaştırma veya herhangi bir proje için değil, hayattaki hedeflerinizi de olabildiğince S.M.A.R.T hale getirmeniz faydalı olacaktır. Kendi hedeflerinizi S.M.A.R.T hale getirerek, hedefinize ulaşma şansınızı arttırabilirsiniz. Hatta hedefinizi iyi tanımlarsanız motivasyonunuz da her zamankinden daha yüksek olacaktır. Böylelikle kendi hedefinize ulaşmak için daha çok emek sarf edeceksinizdir.

BrandNewGame olarak oyunlaştırma projeleri geliştirirken hedefi olabildiğince S.M.A.R.T hale getirmeye çalışıyoruz. Bir oyunlaştırma projesinin baştan sonra nasıl yapıldığını  deneyimlemek için Fundamentals of Gamification eğitimimize katılabilirsiniz.

Kubilay Kecin
Oyunlaştırma Tasarımcısı ve Eğitmeni @BrandNewGame Turkey
Gönüllü @Gamification Turkey