Kırık Camlar Teorisi

Kırık Camlar teorisi ABD’li suç psikologu Philip Zimbardo’nun 1969 yılında yaptığı bir çalışmadan esinlenerek geliştirilmiştir. Teori ilk olarak 1982 yılında sosyal bilimci olan James Q. Wilson ve George L. Kelling tarafından The Atlantic dergisinde “Broken Windows” başlıklı yazıda kaleme alındı.

Philip Zimbardo 1969 yılında suç oranının yüksek olduğu Bronx’a ve yaşam standartları yüksek olan Palo Alto’ya 1959 model araba bırakır. Bronx’ta yaşayanlar  kısa süre içerisinde arabayı yağmalanarak kullanılamaz hale getirir. Palo Alto’ya bırakılan arabaya ise uzun süre kimse zarar vermez. Bir hafta sonra Zimbardo ve öğrencileri Palo Alto’ya bıraktıkları arabanın camını kırarak arabaya ilk zararı verirler. Zimbardo ve öğrencileri arabanın camını kırdıktan kısa süre sonra çevrede yaşayan insanlar da arabaya zarar vererek yağmalamaya başlar. Dakikalar içerisinde Palo Alto’da bulunan arabayı da kullanılamaz hale getirirler.

Zimbardo’nun deneyi gösteriyor ki insanların arabaya zarar vermesi için arabada oluşan küçük bir tahribat yeterli oluyordu.

Wilson ve Kelling, Zimbardo’nun deneyinden yola çıkarak 1982 yılında Kırık Camlar (Broken Windows) teorisini geliştirdi. Teoriye göre bir binada/bölgede bir cam kırılırsa diğer bütün camların kırılmasının önü açılır. Çünkü insanlar binanın/bölgenin bir otorite tarafından önemsenmediğini düşünür ve vandalizm göstermeye başlar. Bu durum bir süre sonra yapının bulunduğu bölgede suç oranlarının artmasına da sebep olur. Yaşanan küçük bir değişim bir süre sonra bütün bölgenin geleceğini etkileyebilmektedir.

Kurumlarda Kırık Camlar

Kırık Camlar Teorisini kısaca özetlersek, bir cam kırığı bütün yapının yok olmasına yol açar.

Kırık Camlar teorisinin kurum içi motivasyon için de geçerli olduğunu söyleyebiliriz. Bir kişinin bile düşük motivasyonu, kırılan ilk cam gibi bütün yapıyı etkileyerek yapı içerisindeki herkesin motivasyonunu düşüşüne neden olur.

Bir kişi düşük motivasyona sahipse kırık cam gibi durumunu herkese yansıtabilir. Bu yüzden bütün çalışanların motivasyonlarını mümkün olduğunca yüksek tutmak organizasyonların sürdürebilirliği için önem teşkil etmektedir.

İnsanların motivasyonunu yüksek tutmanın veya artırmanın en iyi yollarından biri de oyunlaştırmadır. Oyunlaştırma ile birçok kurum çalışanlarının motivasyonlarını artırdı veya yüksek seviyede tutulmasına yardımcı oldu. Oyunlaştırma ile kurumunuzda karşılaşacağınız kırık motivasyon efektinden rahatlıkla kurtulabilirsiniz.

Kurumunuzda oyunlaştırma nasıl uygulayacağınızı öğrenmek için Fundamentals of Gamification eğitimine katılabilir, örnek oyunlaştırma projeleri için projeler sayfamıza göz atabilirsiniz.

Kubilay Kecin
Oyunlaştırma Tasarımcısı ve Eğitmeni @BrandNewGame Turkey
Gönüllü @Gamification Turkey