Oyunlaştırma Ne Değildir? – 2
Oyunlaştırma ne değildir? serisinin devam yazısıdır. İlk yazıyı okumadıysanız buradan ilk yazıyı görebilirsiniz.
HER ZAMAN DİJİTAL DEĞİLDİR
Oyunlaştırma her zaman dijital değildir. Günümüzde oyunlaştırmayı hemen hemen her dijital üründe görür hale geldik. Bu sebepten oyunlaştırmanın dijital bir yöntem olduğuna dair bir algı oluştu ancak bu doğru değildir.
Gamification Turkey Summit 2017 için tasarladığımız FeedWall isimli oyunlaştırma için sadece duvar ve post-it kullanmamız yeterli oldu. Bu oyunlaştırmadaki amacımız zirveye katılan dinleyicilerin birbirlerinden de bir şeyler öğrenmesini sağlamaktı. Katılımcıları konuşmalarda ilgilerini çeken detayları, konuşmalar ile ilgili yorumlarını post-itlere yazıp kendilerine ayrılan duvarlara yapıştırması için FeedWall ile motive ettik. Böylece duvarları birer bilgi kaynağı haline getirdik. Sonuç olarak katılımcıların bu duvarlar yanlarında toplanarak, konuşmalar hakkında tartışmasını sağladık.
Stockholm’de sürücülerin hız limitlerine uyması için bir oyunlaştırma tasarladılar. Sürücülerin adreslerine hız limitini aştıklarında ceza gönderilir. Ancak bu oyunlaştırmada hız limitine uyanların da evlerine piyango bileti gönderildi. Sonuç olarak limite uymayanlara kesilen para cezalarından elde edilen gelir, bu piyango ile hız limitine uyanlara dağıtıldı.
The Speed Camera Lottery isimli bu oyunlaştırma ile sürücülerin ortalama hızlarında yüzde 22’lik düşüş gerçekleşti. The Speed Camera Lottery de dijital olmayan oyunlaştırmaya örnektir. Ayrıca The Speed Camera Lottery puan, rozet ve liderlik tablosu gibi oyun öğeleri de bulundurmamaktadır.
SADECE ŞİRKETLER İÇİN DEĞİLDİR
Oyunlaştırma sadece şirketlerin, en yüksek karlılığı elde etmek için çalışanlarını ve müşterilerini çeşitli davranışa motive etmek amacıyla kullandığı bir yöntem değildir.
Oyunlaştırma, insanlığa faydası olacak kar amacı gütmeyen çalışmalarda da kullanılabilir. Kar amacı gütmeyen çalışmalarda oyunlaştırma kullanımına bir örnek Fold.it’dir. Fold.it AIDS, kanser ve alzaymır gibi hastalıkların tedavi çalışmalarına insanların gönüllü olarak katılması için tasarlanan bir oyunlaştırmadır. Fold.it’de gönüllüler puzzle yaparak bilim insanlarının çalışmalarda ihtiyaç duyduğu protein yapılarını üretmektedirler. Bilim insanları Mason-Pfizer Monkey Virus adında bir virüsün yapısı 10 yıl boyunca deşifre edemedi. Bu virüs bağışıklık sistemini çökertmektedir. Fold.it oyuncuları bu virüsün yapısını 3 haftada deşifre etti. Bu deşifre AIDS’e karşı yapılan tedavi çalışmalarında büyük bir adım olarak görülmektedir.
Kar amacı gütmeyen oyunlaştırmalara başka bir örnek de Pain Squad’tır. Kanser tedavisi gören çocuklardan günün hangi saatlerinde acı hissettikleri, acının derecesi gibi bilgilerin kayıt altına almaları istenmektedir. Doktorlar da bu bilgileri kullanarak tedaviyi şekillendirirler. Pain Squad, kanser tedavisi gören 8 ile 18 yaş arasındaki çocuk hastaların bu günlükleri oyun oynar gibi tutmalarını sağlıyor. Pain Squad’a yeni başlayan çocuklar “çaylak polis“ rütbesiyle oyunlaştırmaya başlıyorlar. İstenilen bilgileri verip, ilerleme gösterdiklerinde polislik rütbeleri yükseliyor.
OYUN TEORİSİ DEĞİLDİR
Oyun Teorisi oyunlaştırma değildir. İstatistik biliminin sosyal bilimlerde (en fazla ekonomide olmak üzere), biyolojide, mühendislikte, politik bilimlerde, bilgisayar bilimlerinde (temel olarak yapay zekâ çalışmaları üzerinde) ve felsefede kullanılan bir dalıdır. Yani oyun teorisi bir insanın stratejisinin başka insanların stratejik tercihlerine bağlı olduğunu analiz eder. Oyunlaştırma ise davranışların sergilenmesi için oyunsal yöntemlerle motivasyon üretmeye odaklanır.
Yazı ‘Oyunlaştırma – Oynayarak Başarmak’dan alınmıştır. Kitabı linkten satın alabilirsiniz.
Alper Berber
Oyunlaştırma Tasarımcısı ve Eğitmeni @BrandNewGame Turkey
Oyunlaştırma: Oynayarak Başarmak
