Farkında Olmadığımız Bir Oyunlaştırma Örneği: Aile Olmak
Her zaman dediğimizi haydi bir daha tekrarlayalım. Oyunlaştırma yeni bir şey değil. Aslında avını daha rahat devirebilme yetkinliğini geliştirmek için birbirleriyle güreşen on binlerce yıl önceki atalarımız yaptığı da oyunlaştırmaydı. Hayat farkında olmadığımız bir oyunlaştırma örneğidir.
Günlük yaşantımızda kanıksadığımız, doğal yollarla oyunlaştırılmış ve hiç düşünmediğimiz o kadar çok örnek var ki.
Love and marriage, love and marriage / Go together like a horse and carriage (Frank Sinatra – Love And Marriage)
Bunlardan bir tanesi aile dediğimiz kurumdur. Aile nedir? TDK’daki karşılığına bakalım. Evlilik ve kan bağına dayanan, karı, koca, çocuklar, kardeşler arasındaki ilişkilerin oluşturduğu toplum içindeki en küçük birlik. Kulağa bir RPG ile bir simülasyonun aşkının meyvesi gibi geliyor. (RPG – Role Playing Game/Rol Yapma Oyunu: Oyuncuların kurgusal sistemde başka rolleri canlandırdığı oyun türüdür. Oyuncular belirlenen kurallar çerçevesinde hikayenin bir parçası olur.)
Aile içinde çeşitli roller vardır. Biraz bu rollere bakalım. Ama önceden belirteyim, aşağıdaki kurguda örneğini vereceğimiz aile Türk toplumunda en sık rastlanan aile tiplerindendir. Kısmen muhafazakar hissettirebilir ancak hem ailenin karikatürize olmasını istedik hem de herkesin gözünde benzer bir aile canlanacaktır. Böyle bir aileyi şahsen tanımıyor olsanız bile birkaç sıcak Yeşilçam filmi izlemişseniz, yeterlidir. Özellikle kadının aile içindeki konumu üzerinden kimseyi incitmek istemeyiz.
Karakterlerden bahsettik. Birini seçip oyuna başlayabilirsiniz ama oyunumuz oyuncuların birbiriyle veya ailenin takım halinde başka ailelerle ölesiye mücadeleye girdiği bir oyun olmasın. The Sims gibi karakterlerin kendi hedeflerine koştukları bir oyun olsun.
Aileleri başka ailelerle mücadeleye sokmak oldukça mümkün. Televizyonda ailelerin birbiriyle mücadeleye girdiği yarışma örneklerini görüyoruz.
One child grows up to be / Somebody that just loves to learn / And another child grows up to be / Somebody you’d just love to burn (Sly & The Family Stone – Family Affair)
Ama hayatın içinden de ailelerin kıran kırana mücadeleleri ile ilgili hoş olmayan örnekleri gördük, görüyoruz. Umarım görmeye devam etmeyiz.
Toprak düzenine göre yaşanan yerlerde geniş aileye sahip olmanın bir sebebi vahşi doğa düzenine göre başka ailelerden kaynak (yani toprak) çalma mücadelesidir. Sayısı çok olan aile daha çok silah taşıyabilir. Bu da mücadelede avantaj sağlar. Oyunlarda asker üretmek gibi düşünebilirsiniz. (Kalabalıksan güçlüsün. Güçlüysen kuralları belirlersin. Adaletin de oyunlaştırılması ile ilgili bir yazı güzel olabilir.)
Siz de isterseniz yazıda kurguladığımız yurdumun çekirdek ailesini aşağıdaki aileler ile çeşitli mücadelelere sokabileceğiniz kurguları hayal edebilirsiniz. Oyunlaştırma tasarımının bir adımı da hayal etmektir. Bu sizin için iyi bir oyunlaştırma tasarımı pratiği olacaktır.
Alper Berber
Oyunlaştırma Tasarımcısı @BrandNewGame Turkey
Oyunlaştıma: Oynayarak Başarmak – Alper Berber
