Oyunlaştırma Prototip Çeşitleri
İteratif Oyun Tasarımı başlıklı yazımda prototipin ne olduğuna kısaca değinmiştim. Bu yazımızda ise oyunlaştırmada kullanabileceğiniz 8 farklı prototip çeşidinden bahsedeceğim.* Ounlaştırma prototip çeşitlerine geçmeden önce prototipin ne olduğunu hatırlatmakta fayda var.
Prototip, oyun veya oyunlaştırma fikrinizi hızlı şekilde ürüne dönüştürdüğünüz aşamadır. Fikirlerinizi ürüne dönüştürene kadar tam olarak nasıl görüneceğinden emin olamazsınız. Bu yüzden fikir aşamasında aklınızda olan sorulara prototipinizi geliştirirken yanıt bulabilirsiniz.
Oyun veya oyunlaştırma fikrinizin prototipini yaparak düşüncelerinizi hızlı şekilde hayata geçirmiş olursunuz. Böylelikle fikirlerinizi başkasına anlatırken daha net olabilirsiniz. Hatta takım olarak bir ürün geliştiriyorsanız bütün takımın aynı şekilde hayal etmesini sağlayabilirsiniz.
Bu süreçte yararlanabileceğiniz 8 farklı prototip çeşiti vardır. Bunlar;
- Kağıt Prototip
- Fiziksel Prototip
- Oynanabilir Prototip
- Görüntü ve Ses Prototip
- Arayüz Prototip
- Kod/Teknik Prototip
- Çekirdek Oyun Prototip
- Tamamlanmış Oyun Prototip
Kağıt Prototip
Kağıt prototip, renkli kalemler, renkli kağıtlar ve yapıştırıcılar kullanarak basit ve hızlı şekilde yaptığınız prototiptir. Projenizi başkalarına anlattığınız zaman fikrinizin herkes tarafından doğru anlaşılmasına ve hayal edilmesine yardımcı olacaktır.
Kağıt prototip, ekranların ve oyun öğelerinin nasıl görüneceğini, oyuncunun oyun ile nasıl etkileşime gireceğini gösterir. Ayrıca oyuncunun oyun içerisindeki rolünü de gözlemleyebilirsiniz.
Bu aşamada çizimleriniz veya kullandığınız araçların çok iyi gözükmesine gerek yoktur. Ana amacınız ürünü geliştirdiğiniz takımın aynı şekilde düşünmesini ve hayal etmesini sağlamaktır. Bu yüzden görsellerinizin çok iyi olması gerekmemektedir.
Fiziksel Prototip
Fiziksel prototip, oyuncunun oyunda yapacağı hareketleri gerçek hayatta fiziksel olarak deneyimlemesidir. Aslında fikri tiyatro oyunu gibi canlandırdığınız prototip çeşitidir.
Oyun veya oyunlaştırmanın nasıl görüneceğini kağıt prototipte ile belirlemiştiniz. Fiziksel prototip ise oyuncunun oyun sırasında nasıl hissedeceğini anlamanıza yardımcı olur. Bunun yanında oyuncunun kurallara nasıl “engage” olacağının da gözleme şansı yakalarsınız.
Oynanabilir Prototip
Oynanabilir prototipte, oyunun ana aksiyonlarına odaklanıldığı ve ana aksiyonların deneyimlendiği prototiptir.
Bu aşamada yüksek grafiklere, ses efektlerine veya oyun ana amacını yansıtmaya gerek yoktur. Asıl hedefiniz oyunun çekirdek aktivitesini nasıl hissettireceğini ve görüneceğini incelemektir.
Oyunun ilk dijital prototipi olduğu için bu bölümde görsellikten ziyade oyuncu deneyimine odaklanmanız gerekmektedir.
Görüntü ve Ses Prototip
Görüntü ve Ses prototip, oyunun görsel ve işitsel duyularımıza hitap eden öğelerinin nasıl olacağını tasarladığınız prototip tipidir.
Burada daha çok oyuncunun duyusal yönüne hitap edilir. Oyuncunun görselleri gördüğünde nasıl hissettiğini ve ses efektleri ile duygularına nasıl dokunduğunuzu gözlemlemenize yardım eder.
Bu aşamada takımınızı ikiye ayırabilirsiniz. Böylelikle takımınızın bir kısmı Oynanabilir prototipi geliştirirken diğer kısmı da Görüntü ve Ses prototipinin üzerinde çalışabilir. Amacınız daha çok oyunun sanatsal yönü ortaya çıkarmaktır.
Not: Her oyunlaştırma projesinde ses efektleri olmak zorunda değildir.
Arayüz Prototip
Arayüz prototip, oyuncunun oyunla nasıl etkileşime gireceğini ve oyuncunun oyuna nasıl engage olacağını gözlemlediğiniz prototip çeşididir.
Oyundaki aksiyona, geri bildirim sistemine ve oyunun kontrol sistemine odaklanmanız gerekmektedir.
Arayüz prototipini yaparken kod kullanmanız gerekmemektedir. İnteraktif pdf ile de basit şekilde geliştirebilirsiniz.
Kod/Teknik Prototip
Kod/Teknik prototip, oyunun veya oyunlaştırmanın kod dilini ve kullanacağınız teknolojiye karar vermenizi yardım eden prototip çeşididir.
Teknik olan bu kısımda daha çok fikrinizi hangi yazılım dili ile yazacağınıza ve hangi teknolojilerden yararlanacağınıza odaklanmanız gerekmektedir.
Özellikle oyunun görselliğine önem vermeniz gerekmemektedir. Çünkü buradaki amaç kodların nasıl çalışacağına gözlemlemektedir.
Çekirdek Oyun Prototip
Çekirdek Oyun prototip, oyun ana deneyiminin nasıl olacağını gözlemlemenize ve deneyimlemenize olanak sağlamaktadır.
Daha önceden geliştirdiğiniz Oynanabilir prototipi biraz daha geliştirdiğinizi düşünebilirsiniz. Burada oyunun bütün ana öğelerinin bir araya getirilmiş halini tasarlarsınız. Çünkü oyuncunun, oyunun hedefini, kazanma durumunu ve oyunun diğer önemli özelliklerini deneyimlediğinde neler yaptığın gözlemlemeniz gerekmektedir.
Bu aşamada oyunun oyuncuya nasıl hissettirdiğini ve oyuncunun nasıl oynadığını gözlemleyebilirsiniz.
Tamamlanmış Oyun Prototipi
Tamamlanmış Oyun prototipi, oyunun bütün deneyimini gözlemleme fırsatı elde etmenizi sağlamaktadır.
Oyunun başlangıçtan sonuna kadar olan bütün kısmını kapsar. Aslında oyunun canlıya (pazara) çıkmadan önceki son hali olarakta düşünebilirsiniz.
Oyun veya oyunlaştırma prototip çeşitleri, tasarım takımınızın aynı şekilde düşünmesine yardım eder ve takım içi anlaşmazlığın önüne geçmenize yardımcı olacaktır. Yukarıda bahsettiğim 8 prototip çeşidini sırası ile uygulamanız gerekmemektedir. İhtiyacınız olanları kullanmanız yeterli olacaktır.
*Colleen Macklin & John Sharp – Game, Design and Play (sayfa 181)
Kubilay Kecin
Oyunlaştırma Tasarımcısı ve Eğitmeni @BrandNewGame Turkey
Gönüllü @Gamification Turkey