6 Temel Oyun Öğesi

Oyun tasarlamanın bir çok farklı yöntemi/framework’ü vardır. En temelinde oyunların nasıl tasarlandığını anlamak istiyorsanız, altı temel oyun öğesi hakkında bilgi sahibi olmanız faydalı olacaktır. Bütün oyunlarda bulunan, olmazsa olmaz olan altı temel oyun öğesi: Aksiyon, Hedef, Kurallar, Nesne, Oyun Alanı ve Oyunculardır.

Aksiyon

Oyuncuların, oyun sırasında amaca ulaşmak için yaptıkları hareketlerdir. Örneklendirmek için futbol oyununu ele alırsak, oyunun iki ana aksiyonu vardır. Bunlar topa vurmak ve koşmak.

Kurallar

Oyuncuların oyun sırasında ne yapıp ne yapamayacaklarını tanımlar. Kısacası oyunun ana çerçevesini oluştururlar. Gene futbol oyunundan ilerlersek, oyuncular topa el ile müdahale edemezler. Ancak oyunun kuralı gereği sadece kaleciler topa elle müdahale etme hakkına sahiptir.

Hedef

Oyuncuların, oyun sırasında belirli kurallar içerisinde ulaşmaya çalıştıkları noktadır. Bunun yanında oyunun hedefi oyunun nasıl kazanıldığını da tanımlar. Futbolda hedef, topu diğer takım oyuncularından daha fazla kez karşı takımın kalesinin içine sokmaktır. Belirlenen kurallar dahilinde topu en çok rakip takımın kalesine sokan takım oyunun galibidir.

Nesne

Oyuncuların, oyun sırasında etkileşime girdiği obje/objelerdir. Top ve kale futbol oyunun ana nesneleridir. Oyunun nesneleri tek başlarına bir işe yaramaz. Nesneler bir araya geldiklerinde ve aralarında bir ilişki kurulduğu zaman anlam kazanırlar. Futbolda kalenin olmayıp sadece topun olduğunun düşünün. O zaman topun hiçbir anlamı kalmazdı.

Oyun Alanı

Oyunun oynandığı kurallar dahilinde aksiyonun gerçekleştiği alanlardır. Özellikle nesnelerle ve kurallarla bağlantılı haldedir. Futbol sahası, futbolun oyun alanıdır, kaleler sahanın iki uç noktasında bulunur ve kurallar gereği top saha çizgilerini (oyun alanını) geçtiği zaman oyun durur.

Oyuncular

Oyuna anlam katan, oyunun en temel öğeleridir. Çünkü oyuncular olmadığı sürece futbol sahası, kale ve topun olmasının hiçbir anlamı olmaz. 

Oyuncular oyundaki nesneleri, kurallar dahilinde oyun alanında kullanarak oyunun hedefine ulaşmaya çalışırlar.

Yani futbol örneğinden devam edersek; futbolcular, 90 dakikalık süre boyunca saha içerisinde topa ayakları ile müdahale ederek (şut çekmek, pas vermek, top sürmek vb.) topu karşı takımın kalesine sokarak oyunu kazanmaya çalışırlar.

Oyun veya oyunlaştırma projesini tasarlarken başlanması gereken en önemli noktalardan biri de oyununuzun veya oyunlaştırma projenizin altı temel oyun öğesini doğru şekilde belirlemektir. Aynı zamanda altı öğenin arasındaki ilişkiyi doğru şekilde kuramazsanız projenizin başarılı olma ihtimali oldukça düşüktür.

Oyunlaştırma projelerinin nasıl geliştirildiğini ve oyun öğelerinin nasıl kullanıldığı hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için Gamification Academy’nin Fundamentals of Gamification eğitimine göz atabilirsiniz.

Kaynak: Game, Design and Play ( Collin Macklin / John Sharo)

Kubilay Kecin
Oyunlaştırma Tasarımcısı ve Eğitmeni @BrandNewGame Turkey
Gönüllü @Gamification Turkey